1. Bệnh MMA là gì?
MMA = Viêm vú – Viêm tử cung – Mất sữa (Mastitis – Metritis – Agalactia)
Xuất hiện 2 – 4 ngày sau khi sinh, gây giảm hoặc mất sữa, heo con chết dần do thiếu dinh dưỡng.
2. Tác nhân gây bệnh
✔ Viêm vú – Mastitis
- E.coli, Staphylococcus, Streptococcus, Klebsiella
- Thường xâm nhập qua đầu vú → gây sưng, nóng, đau
✔ Viêm tử cung – Metritis
- Vi khuẩn: E.coli, Clostridium spp, Streptococcus spp, Actinomyces, Bacteroides
- Do sót nhau, can thiệp thô, đẻ khó, vệ sinh kém
✔ Mất sữa – Agalactia
- Do mất cân bằng hormone Prolactin – Oxytocin, stress sinh sản
- Viêm vú, viêm tử cung gây ức chế tiết sữa
3. Triệu chứng lâm sàng
Trên heo nái
- Ít sữa hoặc mất sữa hoàn toàn
- Nằm nhiều, lờ đờ
- Vú sưng, nóng, đỏ, đau
- Sốt 39.5 – 41°C ( dùng nhiệt kế đo vùng hậu môn của heo để biết chính xác)
- Âm hộ chảy dịch hôi, vàng, nâu (nếu viêm tử cung)
- Bỏ ăn, táo bón trước sinh hoặc ngay sau sinh
Link nguồn hình ảnh: https://nhachannuoi.vn/cach-phong-tri-hieu-qua-hoi-chung-mma-o-heo-nai/
Trên heo con
- Kêu ré nhiều, tranh bú
- Tiêu chảy do thiếu sữa đầu
- Chết nhanh trong 1 – 3 ngày
4. Bệnh tích khi mổ khám
- Tuyến vú sưng cứng, có điểm tụ mủ, đỏ tấy
- Tử cung viêm, có dịch vàng, xanh, mùi hôi, thành tử cung dày
- Có thể thấy bánh nhau sót hoặc mô hoại tử
- Hạch lâm ba vùng bẹn, háng sưng to
5. Phác đồ điều trị MMA
Phân chia theo từng nhóm bệnh trong MMA:
A. Phác đồ Viêm Vú (M)
Kháng sinh (chọn 1)
- Primeshot 1ml/20 kg ( 1 mũi duy nhất)
- Amoxvet LA 15 mg/kg x 3–5 ngày
Chống viêm – giảm đau
- Ketopen ( 1 – 2 ngày)
Kích thích tiết sữa
- Oxytocin 10–20 IU tiêm trước bú 10 phút, ngày 2–3 lần
(Dừng khi vú quá căng, sưng đau nhiều)
B. Phác đồ Viêm Tử Cung
Kháng sinh mạnh, ưu tiên phổ rộng
- Primeshot 1ml/20kg (1 mũi duy nhất)
- Amoxvet 15 mg/kg
- Ceftiket 1ml/20 kg
Kích co hồi tử cung
- Oxytocin 10–20 IU, ngày 1–2 lần
- hoặc PGF2α (Lutalyse) 2–5 mg để tống dịch – nhau sót
- OXYTOCIN – Thuốc thú y ACE
💧 Truyền dịch nếu nặng
NaCl 0.9% + Gluco KC + Catosia
C. Phác đồ chống mất sữa
1. Giảm sốt – giảm viêm
Ketopen (1–2 ngày)
2. Kích sữa
Oxytocin 10–20 IU trước giờ bú
3. Bù nước – điện giải
Điện giải + Betasal Glucan 2–3 ngày
4. Men tiêu hóa + bổ gan
Giúp tăng ăn trở lại
6. Vaccine nên tiêm giai đoạn nào?
Lưu ý: MMA chủ yếu do vi khuẩn cơ hội, vì vậy không có vaccine “MMA” riêng.
Nhưng các vaccine sau giúp giảm nguy cơ:
✔ E.coli/ TGE/ PED
- Tiêm 4–6 tuần trước đẻ
- Nhắc lại 2 tuần trước đẻ
✔ Parvo/ Lepto
- Tiêm trước phối giống
- Nhắc lại định kỳ 6 tháng
Vaccine giúp giảm viêm tử cung – tiêu chảy heo con, gián tiếp giảm stress dẫn đến MMA.
⚠️ 7. Những lưu ý cực quan trọng
✔ 1. Giảm táo bón trước sinh
Nái táo bón → tăng nguy cơ viêm tử cung + mất sữa
→ Tăng cám xơ + cho uống nhiều nước.
✔ 2. Vệ sinh chuồng đẻ tuyệt đối
- Sàn lót, trấu, cám… phải sạch
- Không để phân, nước tiểu đọng
✔ 3. Không can thiệp đẻ quá mạnh tay
Găng tay bẩn, thụt rửa không đúng → viêm tử cung.
✔ 4. Nước uống phải luôn đầy đủ 24/7
Thiếu nước = mất sữa.
✔ 5. Theo dõi 72 giờ sau sinh
3 ngày đầu là “giai đoạn vàng” phát MMA.
